Magdalena Ostrowska
Dość niewolnictwa na emigracji
Kurier Związkowy nr. 248

Każdego roku tysiące Polaków wyjeżdżają do pracy za granicą.
Wysoki poziom bezrobocia oraz niskie zarobki w kraju to główne przyczyny emigracji "za chlebem", ostatnio " gównie do krajów Unii Europejskiej, systematycznie otwierających rynki pracy dla Polaków.
Zdaniem specjalistów, jesteśmy obecnie świadkami największej fali migracji w historii Polski. Bardzo często osoby dobrze wykształcone wyjeżdżają do prostych prac, nie wymagających kwalifikacji, jednak opłacanych zdecydowanie lepiej niż praca specjalistów w Polsce. Wiele osób, decydujących się pracować w innych krajach, emigruje nie znając obowiązującego w nich prawa pracy i nie mając kontaktu z działającymi na miejscu związkami zawodowymi. Tym samym sami skazują się z góry na gorszą sytuację.
Według Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, migracja zarobkowa to jedno z lepszych narzędzi ograniczenia bezrobocia w Polsce. Faktycznie, w ostatnich miesiącach poziom bezrobocia zauważalnie się obniżył właśnie dzięki masowym wyjazdom pracowników z Polski. Oczywiście, nie jest już problemem rządu "drobny" fakt, że emigracja zarobkowa jest dla wielu ostatecznością i raczej nie świadczy dobrze o rządzie, który nie jest w stanie zapewnić godnych warunków życia w Polsce.
Zanim kraje Unii Europejskiej otworzyły swoje rynki pracy dla Polaków szacowano, że migracja zarobkowa obejmie od 220 tys. do; 10 mln Polaków. Tylko w ciągu ostatniego roku do pracy zagranicą wyjechało 1,5 miliona.
Bez względu na to, czy Polacy migrujący "za chlebem" znajdują pracę legalną, czy są zatrudniani "na czarno", zwykle i tak traktowani są gorzej niż pracownicy miejscowi i pracują za niższe stawki. Taka sytuacja jest na rękę miejscowym biznesmenom, bo w taki sposób mają oni do dyspozycji nie tylko tanią, ale i niezorganizowaną siłę roboczą, która nie będzie walczyć o swoje prawa i interesy. Odpowiada to również rządom krajów, do których migrują pracownicy z tzw. nowych państw UE, ponieważ rosnąca liczba słabo opłacanych pracowników to najlepszy sposób na wymuszenie ustępstw ze strony "własnych" pracowników i reprezentujących ich związków zawodowych. W efekcie  traci świat pracy.

Wspólny interes pracowników

Zachodnie związki zawodowe od dawna obawiały się dumpingu socjalnego ze strony nowych pracowników z Europy Środkowo-Wschodniej. Dość długo większość z nich protestowała przeciwko otwarciu własnych rynków pracy, na co naciskali ich rodzimi kapitaliści. Dopiero po pewnym czasie zachodni związkowcy uświadomili sobie, że walka o zamknięcie własnych rynków pracy mija się z celem. Obecnie większość działających w UE związków zawodowych nastawiona jest nie tylko na walkę o interesy pracowników ze swoich państw, ale również na wyrównywanie sytuacji prawnej i ekonomicznej pracowników-imigrantów na zasadzie "równania w górę", czyli obejmowania imigrantów tymi samymi (zwykle korzystniejszymi) zasadami, jak pozostałych. To najlepszy sposób na walkę z dumpingiem socjalnym i pogarszaniem sytuacji pracowników. Wszystkich pracowników.
7 czerwca Komitet Pomocy i Obrony Represjonowanych Pracowników rozpoczyna ogólnopolską akcję adresowaną do pracowników zamierzających wyjechać do pracy za granicę. Tego dnia, w blisko 100 miastach Polski, działacze KPiORP będą prezentować pierwszą z serii broszur z informacjami o prawie obowiązującym w poszczególnych krajach Unii. Pierwsza broszura obejmuje Austrię i Niemcy. Wkrótce Komitet wyda broszury z radami dla pracowników wyjeżdżających do pozostałych krajów UE. Zainteresowani wyjazdem do pracy za granicą będą w nich mogli znaleźć nie tylko omówienie prawa obowiązującego z innych państwach Unii, ale też kontakty na związki zawodowe, które na miejscu pomogą się im zorganizować i skutecznie chronić swoje interesy.

Związkowcy - łączcie się

Kilka tygodni temu głośna była sprawa polskich robotników, pracujących w podparyskiej elektrowni w Porcheville we Francji. Blisko 40-osobowa grupa Polaków była tam zatrudniona w tragicznych warunkach bytowych. Polacy zarabiali kilkakrotnie mniej niż Francuzi, zatrudnieni na tych samych stanowiskach i wykonujący te same obowiązki. Francuski pracodawca liczył bowiem na to, że ściągając robotników z Polski, zyska tanią siłę roboczą, a co za tym idzie  będzie miał większe zyski opłacając ich jak niewolników.
Tylko jeden z Polaków zatrudnionych w Porcheville znał dobrze język francuski oraz prawo obowiązujące w UE, i był na tyle odważny, by przeciwstawić się takiej sytuacji. Współpracujący z KPiORP związkowiec z NSZZ "Solidarność", Zbigniew Sagański, nawiązał na miejscu kontakt z centralą CGT (Confédération Générale du Travaille  Powszechna Konfederacja Pracy) i jej przedstawiciele pomogli mu w walce z nieuczciwymi polskimi i francuskimi  pracodawcami. Właściciel polskiej spółki, która wysłała grupę Polaków do pracy we Francji, zmusił jednak Sagańskiego do powrotu do Polski, zaś pozostali Polacy w Porcheville zostali bez lidera i bez własnych kontaktów na miejscowe związki zawodowe.
Walka polskich robotników w Porcheville to odosobniony przykład. Tylko niektórzy Polacy pracujący zagranicą decydują się walczyć o równe z miejscowymi pracownikami prawa i płace. Tak było też m.in. w ubiegłym roku w Irlandii, gdy zatrudnieni w hurtowni sieci "Tesco" Polacy zbuntowali się przeciwko zawyżaniu norm pracy. Nie wszędzie jednak pojawia się odważny lider  jak Radek Sawicki w irlandzkim "Tesco" - gotów walczyć o godną pracę tych, których zachodni pracodawcy chcieliby traktować jak posłusznych i cichych niewolników. Zdecydowana większość Polaków wyjeżdżających do pracy w UE wyjeżdża "w ciemno" " nie znają swoich praw, nie są zorganizowani i na miejscu pozostają zdani sami na siebie.

O solidarność  świata pracy

Brak zorganizowania, rozproszenie, nieznajomość obowiązującego prawa czyni z Polaków (i nie tylko) zatrudnionych w "starych" krajach UE tanią i łatwą do wyzyskiwania siłę roboczą. Ta słabość Polaków - poza pracowitością, determinacją i wysokim poziomem bezrobocia w kraju  decyduje, że są oni doskonałym materiałem na współczesnych niewolników, z którymi zachodni pracodawcy nie muszą się liczyć. Dlatego jedną z podstawowych spraw jest w tej sytuacji dostarczenie emigrującym informacji o przysługujących im prawach pracowniczych oraz umożliwienie kontaktu, jeszcze przed wyjazdem z Polski, z zachodnimi związkami zawodowymi.
KPiORP oraz Wolny Związek Zawodowy "Sierpień 80" nawiązały współpracę z wieloma związkami zawodowymi działającymi w UE. Jednym z celów tej współpracy jest udzielanie pomocy Polakom, którzy zdecydowali się pracować w innych krajach Unii, a co za tym idzie " wspólna walka o interesy wszystkich pracowników w Unii. Kontakty na związki zawodowe, gotowe chronić Polaków przyjeżdżających do pracy w innych krajach UE, będzie można znaleźć w broszurach wydanych przez KPiORP. Niezależnie od tego, działacze Komitetu przekażą niezbędne informacje oraz kontakty każdemu, kto zgłosi się do jednego z biur KPiORP na terenie kraju.
Walka z tworzeniem sztucznych podziałów wśród pracowników, z różnicowaniem ich pod względem prawnym oraz poziomu zarobków, była i pozostaje bliska lewicy. Tej lewicy, która konsekwentnie reprezentuje i broni interesów świata pracy. Ten zaś był i jest zawsze jeden, bez względu na zawody, branże, wykształcenie i granice narodowe. Między pracownikami oraz bezrobotnymi nie ma granic, za to mur odgradza ich od tzw. pracodawców  właścicieli firm i zarządzających nimi menadżerów. Im mniej prawnych zabezpieczeń chroni pracowników i im niższe zarobki uda się im wymusić m.in. na imigrantach, tym więcej kasy kapitaliści napchają do własnych kieszeni.
KPiORP dotychczas nagłaśniał głównie przypadki łamania praw pracowniczych i oszukiwania pracowników w Polsce. Nie byliśmy jednak obojętni i na to, co dzieje się w innych krajach, stąd m.in. akcja wsparcia francuskiej młodzieży w jej walce z ustawą o tzw. pierwszej pracy (CPE). Wejście w życie tej ustawy tworzyłoby we Francji nową kategorię pracowników gorzej opłacanych i zatrudnionych na niepewnych warunkach młodych pracowników. Teraz Komitet uruchamia w Polsce akcję, mającą na celu uświadomienie emigrującym "za chlebem" Polakom, że w krajach Unii Europejskiej nie muszą i nie mogą być niewolnikami ani gorszą kategorią pracowników.
7 czerwca br., na ulicach blisko 100 miast w całej Polsce, pracownicy i bezrobotni będą mogli otrzymać informacje o przysługujących im prawach oraz organizacji, która broni ich praw bez względu na ich przynależność związkową, region, branżę i wykształcenie. Podobną pomoc będą mogli uzyskać ci, którzy zdecydowali się wyjechać do pracy zagranicą.
Tego samego dnia pod biurami poselskimi warszawskich posłów odbędą się pikiety w obronie pracowników ZUTECHU (spółki należącej do FSO), którzy nie otrzymali wciąż zaległych pensji. Firma ZUTech winna jest w sumie 288 zwolnionym już osobom 6 milionów złotych. O sytuacji pracowników ZUTECHU pisaliśmy w KZ nr 246.
Pikiety odbędą się o godzinie 16-tej pod biurami Pawła Poncyliusza (ul. Al. Ujazdowskie 26), Jarosława Kaczyńskiego (ul. Al. Jerozolimskie 125/127), Mariusza Kamińskiego (ul. Nowy Świat 41a) oraz Romana Giertycha (ul. Górnośląska 24).
Magdalena Ostrowska

7 czerwca Komitet Pomocy i Obrony Represjonowanych Pracowników rozpoczyna ogólnopolską akcję adresowaną do pracowników zamierzających wyjechać do pracy za granicę. Akcja obejmie blisko 100 miast w całym kraju.
Podczas akcji Sezonowi, organizowanej wspólnie z Kampanią na rzecz Pracowników Sezonowych i Emigrantów rozdawane będą ulotki o prawach przysługujących Polakom zatrudnionym w innych krajach Unii Europejskiej. Działacze KPiORP prezentować będą również pierwszą z przygotowywanej serii broszur, które Komitet opracowuje z myślą o pracownikach sezonowych. 7 czerwca działacze Komitetu będą informować o działających w wielu miastach biurach KPiORP. Mogą się do nich zgłaszać pracownicy, których prawa zostały złamane przez pracodawcę.
Zbliżające się wakacje to okres wzmożonych wyjazdów Polaków do pracy za granicą. Dlatego KPiORP rozpoczyna akcję Sezonowi właśnie 7 czerwca. Wysoki poziom bezrobocia oraz niskie zarobki w kraju to główne przyczyny emigracji "za chlebem". Bez względu na to, czy Polacy migrujący "za chlebem" znajdują pracę legalną, czy są zatrudniani "na czarno", zwykle i tak traktowani są gorzej niż pracownicy miejscowi i pracują za niższe stawki. Brak zorganizowania, rozproszenie, nieznajomość obowiązującego prawa czyni z Polaków zatrudnionych w "starych" krajach UE tanią i łatwą do wyzyskiwania siłę roboczą. Dlatego jedną z podstawowych spraw jest dostarczenie emigrującym informacji o przysługujących im prawach pracowniczych oraz umożliwienie kontaktu, jeszcze przed wyjazdem z Polski, z zachodnimi związkami zawodowymi, z którymi KPiORP współpracuje.
Kolejną akcją KPiORP będzie demonstracja pod hasłem O świecką szkołę, bezpłatne studia i państwo socjalne - 24 czerwca w Warszawie. Manifestacja rozpocznie się o godz. 12:00 pod Sejmem. Wezmą w niej udział m.in. przywódcy rewolty francuskiej młodzieży, walczącej przeciwko ustawie o tzw. kontrakcie na pierwsze zatrudnienie (CPE).
Więcej informacji na temat działalności problemów pracowników sezonowych można znaleźć stronie http://www.sezonowi.org/

Akcja KPiORP obejmie następujące miasta (uwaga - odwiedzaj tą stronę często! lista w trakcie aktualizacji): http://www.pracownicy.org.pl/com.php/read/97 

Bełchatów
Będzin
ul. Małachowskiego (obok dworca PKP), godz. 16:00-18:00
kontakt: Andrzej Szymke, tel.: (0) 509 225 459
Białystok
Rynek Kościuszki, godz. 14:00-16:00
kontakt: Kazimierz Lubowicki, tel.: (0) 501 333 233
Bielsko-Biała
Bydgoszcz
Bytom
Chęciny
Chorzów
Chrzanów
Częstochowa
Dębica
Rynek, godz 12.00-16.00
kontakt: Piotr Michoń, tel.: (0) 503 177 859,
e-mail: piotr_michon@o2.pl 
Drawsko
Dzierżoniów
Elbląg
Ełk
Gdańsk
Giżycko
Gliwice
Gniezno
ul. B. Chrobrego (przy Rynku), godz. 14.30
kontakt: Jarosław Urbański, tel.: (0) 601 299 897,
e-mail: urbanski@post.pl 
Gorzów Wlkp.
Wełniany Rynek (koło "studni czarownic"), godz. 16:00
kontakt: Michał Szmytkowski, tel.: (0) 508 909 592
Grudziądz
Jarocin
Powiatowy Urząd Pracy, ul. Hallera 8, godz. 12:00
Jastrzębie Zdrój
Jaworzno
ul. Grunwaldzka, godz. 13:00-15:00
kontakt: Ireneusz Piecha, tel.: (0) 609 504 494
Jelenia Góra
Jędrzejów
Kalisz
Katowice
ul. 3 Maja (obok dworca PKP), godz. 14:00-16:00
kontakt: Szczepan Kasiński, tel.: (0) 601 72 68 06
Kędzierzyn Koźle
Kielce
ul. Sienkiewicza, róg Leśnej, godz. 16:00-18:00
kontakt: Mariusz Olszewski,
e-mail: mariusz.olszewski@partiapracy.pl
5 czerwca: konferencja prasowa nt. akcji: ul. Sienkiewicza 76, p. 325, godz. 16:00
Kluczbork
Kłobuck
Kłodzko
Knurów
Konin
Koszalin
Kołobrzeg
Skwer Pionierów, godz. 12:00-16:00.
kontakt: Grzegorz Stalmach, tel.: (0) 505 155 172,
e-mail: wasylracja@wp.pl 
Kraków
Urząd Pracy, Al. Słowackiego 20, godz. 16:00
kontakt: Ryszard Grynbaun, tel.: (0) 508 378 668
Krosno
kontakt: Łukasz Lorenc, e-mail: internacjonalista@o2.pl 
Legnica
Leszno
Lublin
Krakowskie Przedmieście, godz. 14:00-17:00
Lubliniec
Łaziska Górne
kontakt: Andrzej Zatorski, tel.: (0) 604 171 596
Łódź
Wojewódzki Urząd Pracy, ul. Wólczańska 49, godz. 14:00
kontakt: Sebastian Glica, tel.: (0) 698 725 344,
e-mail: s.glica@syndykalista.org 
Mikołów
Rynek, godz. 13:00-15:00
kontakt: Andrzej Zatorski, tel.: (0) 604 171 596
Mysłowice
Myszków
Namysłów
kontakt: Andrzej Pabianiak, tel.: (0) 668 553 888
Nowy Sącz
Olecko
Olkusz
Olsztyn
Opole
Ostrowiec Świętokrzyski
Oświęcim
ul. Rynek, godz. 9:00-15:00, oraz
Dworzec PKP, godz. 9:00-13:00
kontakt: Ireneusz Piecha, tel.: (0) 609 504 494
Piekary Śląskie
Piotrków Trybunalski
Pleszew
Powiatowy Urząd Pracy, ul. Wyspiańskiego 6
Płock
deptak, ul. Tumska, godz. 16:30-18:30
kontakt: Dariusz Murawski, tel.: (0) 503 966 600,
e-mail: partiapracy_plock@o2.pl 
Poznań
ul. Półwieska (przy pomniku Starego Marycha), godz. 15:00
kontakt: Jarosław Urbański, tel.: (0) 601 299 897,
e-mail: ip@post.pl 
Przasnysz
Puławy
kontakt: Maciej Szymoniak, tel.: (0) 501 513 093,
e-mail: lordofdestruction@o2.pl 
Racibórz
Radom
Ruda Śląska
Rybnik
Rzeszów
Siedlce
ul. Piłsudskiego, róg Armii Krajowej, godz. 12:00-14:00
kontakt: Mariusz Kaczmarczyk, tel.: (0) 506 654 169,
e-mail: mk1@syndykalista.org 
Siemianowice Śląskie
Skierniewice
Słubice
deptak przed mostem granicznym, godz. 12:00
kontakt: Jacek Rosołowski, tel.: (0) 514 899 544,
e-mail: rosoo@neostrada.pl 
Sosnowiec
Stalowa Wola
Starachowice
Stargard Szczeciński
Strzelin
Szczecin
Środa Wielkopolska
Świdnica Śl.
Świdnik
Świętochłowice
ul. Katowicka 30, godz. 13:00-15:00
kontakt: Marceli Murawski, tel.: (0) 602 266 129
Tarnobrzeg
Tarnowskie Góry
Toruń
Turek
Tychy
Wałbrzych
Warszawa
Metro Świętokrzyska, godz. 13:00
kontakt: Wojciech Orowiecki, tel.: (0) 503 701 015,
e-mail: voja@o2.pl 
Włocławek
Wodzisław
Wrocław
Zabrze
Pl. Wolności 1, godz. 13:00-15:00
kontakt: Roman Zawadzki, tel.: (0) 609 833 493
Zgorzelec
Ząbkowice Śląskie
Zielona Góra
deptak Al. Niepodległości (obok Teatru im. Kruczkowskiego),
godz. 12:00
kontakt: Krzysztof Kalicki, tel.: (0) 661 192 301