Tekst pochodzi ze strony http://grecja.home.pl/17%20November.htm

Organizacja terrorystyczna  "17 Listopada"



 

Historia organizacji "17 Listopada" rozpoczyna się w 1974 roku jeszcze w czasie trwania junty "czarnych pułkowników". Jej głównym celem była walka z amerykańskim imperializmem i kapitalizmem. Grupa, która wysłała swój manifest do francuskiego dziennika "Liberation" i do filozofa Jeana Paula Sartre'a, przyjęła nazwę 17 Listopada - od daty krwawo stłumionej rewolty studentów ateńskiej politechniki w 1973 r. Jak dziś wiemy założycielem i głównym ideologiem grupy był, wówczas młody student paryskiej Sorbony, urodzony w Paryżu - Aleksandros Giotopoulos. Aleksandros jest synem Dimitrisa Giotopoulosa, przed II wojną sekretarza generalnego trockistowskiej partii Grecji. Ojciec bohatersko walczący po stronie republiki hiszpańskiej, po II wojnie światowej opowiedział się po stronie sprzymierzonych z aliantami greckich sił konserwatywnych. Media w Grecji spekulowały, że ta "zdrada" ojca mogła pchnąć syna na drogę rewolucyjnych działań. W roku 1968 młody Giotopoulos wraz z innymi członkami lewackiej organizacji "29 Maja" przechodzi przeszkolenie wojskowe na Kubie. Giotopoulos nosił pseudonim "Lambros (Nauczyciel)" w chwili aresztowania 58 - letni profesor matematyki ukrywający się pod nazwiskiem Michalisa Ekonomu, żonaty z Francuzką - emerytowaną nauczycielką, nie był nigdzie zatrudniony i jak twierdził utrzymywał się z dorywczych tłumaczeń francuskich tekstów. Mieszkał na egejskiej wyspie Lipsi, gdzie został aresztowany po spektakularnej akcji greckich sił specjalnych. Początkowy program "17 Listopada" stanowił swoisty konglomerat marksistowsko - trockistowskiej retoryki, wpływu ideologii francuskiej lewicy i południowo-amerykańskich rewolucjonistów. Był wyraźnie antyimperialistyczny i antyamerykański. Podstawową formą działalności grupy stają się ataki bombowe i zabójstwa przedstawicieli władzy - głównie policjantów i żołnierzy. Obok lidera "założycielami" byli prawdopodobnie Theologos Psaradelis i Pavlos Serifis (ps. "Nikitas") a także niezidentyfikowany do dziś "Sardanapal" i tajemnicza "Anna". 23 grudnia 1975 przed drzwiami swego domu ginie szef ateńskiej placówki CIA Richard Wells. Zabójcą był sam Aleksandros Giotopoulos. Prawie rok później "17 listopada" dokonuje zabójstwa emerytowanego oficera policji, związanego z juntą - Evangellosa Malliosa. 16 stycznia 1980 , po prawie czteroletniej przerwie następuje kolejne uderzenie. W Atenach, w samochodzie od pistoletowych strzałów giną: zastępca oddziałów greckiego "ZOMO" Pantelis Petrou i jego kierowca Sotiris Stamoulis. 15 Listopada 1983 "17 Listopada" ponownie uderza w personel USA. Giną kapitan marynarki George Cantes i jego kierowca Nikos Veloutsos. Kolejnym aktem terroru jest zabójstwo publicysty "Apoghevmatini" Nikosa Momferatosa i jego kierowcy George Roussetisa dokonane 21 lutego 1985 roku. 27 listopada 1985 bomba podłożona samochodem zabija policjanta Nikosa Georgakopoulosa. 8 kwietnia 1986 ginie przemysłowiec Dimitris Aggelopoulos. Wtedy to też kończy się pewien etap działalności organizacji charakteryzujący się stosunkową niewielką aktywnością. Wraz z odejściem pierwszej grupy "założycieli" do głosu doszły hasła bardziej nacjonalistyczne, antyzachodnie i antytureckie. Do Giotopulosa dołączają nowi członkowie a organizacja wzmaga swą aktywność. Odtąd zamachy będą coraz częstsze. Ich celami będą obiekty i osoby związane z państwem greckim a także organizacjami międzynarodowymi. Dla finansowania swych działań "17 Listopada" zacznie także rabować banki. Doskonała konspiracja, której nie zdołał przez ponad 20 lat spenetrować grecki aparat policyjny mimo pomocy m.in. Scotland Yardu i CIA oparta została po 1986 na niewielkiej nie przekraczającej 20 - 30 członków "rodzinnej" strukturze. Trzon organizacji stanowili wówczas bracia Xiros: Savas (44), Christodulos, Wasilis (30) oraz ich przyjaciel Dionisis Georgiadis. Xirosowie byli synami duchownego prawosławnego Triandafyllosa Xirosa. Kluczową rolę w organizacji zaczyna odgrywać hodowca pszczół - Dimitris Koufudinas -"Lukas" -główny logistyk (i skarbnik) organizacji. O przynależność do "17 Listopada" oskarżeni są także Thomas Serifis, Patroklos Tselendis,Vassilis Tzortzatos, Vassilis Georgatos, Iraklis Kostaris, Heracles Kostaris, Kostas Karatsolis, Kostas Telios, Nikos Papanastasiou, Sotiris Kondylis oraz jedyna kobieta Angelika Sotiropoulou. 24 kwietnia 1987 pod autobusem wiozącym amerykańskich wojskowych wybucha bomba raniąc 11 z nich. Identyczny choć nie tak krwawy atak ma miejsce 8 października 1987. W styczniu 1988 ginie amerykanin Georges Carros - szef placówki DEA a 1 marca 1988 przemysłowiec Aleksandros Athanasiadis-Mpodosakis. 23 marca 1988 bomby wybuchają pod czterema autami należącymi do tureckich dyplomatów. 2 lipca kolejna ofiara śmiertelna, w dzielnicy Aten Kifissie od bomby ginie amerykański attache morski William Nordeen. 10 stycznia 1989 ginie urzędnik magistracki Konstantinos Androulidakis. 10 maja kule dosięgają ex-ministra George Petsosa. Akty przemocy mnożą się w szybkim tempie. Zaopatrzeniu w broń i amunicję służą akcje z 14 sierpnia 1988 na posterunek policyjny i bazę wojskową w Larissie rok później (25 grudnia 1989). Grupa zaczęła "eksportować" broń m.in. do tureckich organizacji terrorystycznych. Po tych kradzieżach do arsenału działań grupy weszły ataki rakietowe z przenośnych wyrzutni przeciwpancernych. Tymczasem 26 września 1989 ginie prawicowy poseł Pavlos Mpakogiannis. Rok 1990 rozpoczyna rakieta wystrzelona w siedzibę firmy "Procter & Gamble". W zamachu 20 listopada 1990 przeciwko przemysłowcowi Vardisowi Vardinogiannisowi użyto 3 rakiet i samochodu pułapki. Mimo tego (i dzięki pancerzowi samochodu) przemysłowiec przeżył. Policja mimo szeroko zakrojonej akcji jest bezradna. Sondaże opinii publicznej pokazują zaś, że spora część społeczeństwa sympatyzuje z poczynaniami grupy. 24 i 28 stycznia 1991 rakiety i bomby atakują przedstawicielstwa wojskowe Francji w Atenach i siedziby placówek Unii Europejskiej. 13 marca w Glyfadzie (dzielnica Aten) ginie w ataku bombowym amerykański podoficer lotnictwa Ronald Stewart. 7 października 1991 od kul w samochodzie ginie attache wojskowy tureckiej ambasady Cetin Borgu. 2 listopada 1991 granat rzucony do pojazdu przewożącego oddział specjalny policji zabija policjanta Nikosa Varisa. Grecka Policja najbliżej zdemaskowania organizacji była 23 marca 1992 po kilkunastominutowej strzelaninie w centrum Aten na ulicy Ampelokipi terroryści zdołali jednak zbiec. W następnych latach ataki nie słabną. Giną ex-bankier Michalis Vranopoulos (24.01.1994), turecki dyplomata Omer Shipachioglou (4.07.1994) i armator Kostas Peratikos (28.05.1997). Bomby i rakiety eksplodują m.in. pod siedzibą stacji telewizyjnej "Mega Channel" (15.03.1995), pod ambasadą USA (15.02.1996 - rakieta chybiła celu), pod siedzibą partii PASOK (1.04.1999 - rakieta), pod rezydencją ambasadora Niemiec (17.041999 - rakieta). Ostatnim zabójstwem grupy "17 Listopada" było zastrzelenie w samochodzie 26 czerwca 2000 brytyjskiego attache wojskowego brygadiera Stephena Saundersa. Sauders był 23 śmiertelną ofiarą "17 Listopada".

Policja byłą bezsilna mimo podjęcia szeroko zakrojonych działań, szczegółowego śledztwa, działań agenturalnych, tworzenia portretów psychologicznych - nic. Ani jednego nazwiska ani jednego adresu. Do przełomu doszło 29 czerwca 2002. Późnym popołudniem w porcie Pireusu, w okolicach kas biletowych firmy “Flying Dolphins” wybuch bomby ranił mieszkańca Aten - 40 letniego malarza ikon, pochodzącego z Thesssalonik - Savasa Xirosa. W pobliżu miejsca eksplozji znaleziono druga bombę, dwa ręczne granaty, pistolet kalibru 38 i pęk kluczy. Policja przypuszczała, że wybuch został spowodowany przez samego poszkodowanego podczas próby zamachu terrorystycznego. Domniemany zamachowiec został odwieziony natychmiast do szpitala w Atenach z obrażeniami, rak, twarzy i klatki piersiowej.

5 lipca Policja aresztowała Savasa Xirosa oskarżając go o próbę dokonania zamachu terrorystycznego i przynależność do organizacji terrorystycznej "17 Listopada". Zamieszkały na stałe w Atenach artysta nie miał dotychczas żadnych konfliktów z prawem. Pistolet znaleziony obok Xirosa został skradziony policjantowi zabitemu podczas napadu wigilijnego na bank w grudniu 1984, o który oskarżono organizację "17 Listopada". Odciski palców Savasa Xirosa, okazały się identyczne z odnalezionymi w samochodzie użytym przy zabójstwie armatora Kostasa Peritiakosa w 1997 roku. Zeznania Xirosa doprowadziły w krótkim czasie do aresztowania kilkunastu członków "17 Listopada" w tym jej mózgu Giotopolosa. Odkryto też dwie kryjówki organizacji stanowiące jej magazyny broni. Cała Grecja odetchnęła z ulgą. Grecka Prokuratura Generalna rozpoczęła szeroko zakrojone śledztwo. Prokuratorzy ścigają się z czasem by móc oskarżyć terrorystów o jak największą liczbę przestępstw. Pierwsze ataki grupy nie będą już rozpatrywane przed sądami albowiem uległy przedawnieniu. Zabójstwo ulega w Grecji przedawnieniu po 20 latach. Nowa ustawa z 2001 r. przewiduje do dziesięciu lat więzienia bez przedawnienia za przynależność do grupy terrorystycznej, ale ponieważ prawo nie działa wstecz, prokuratorzy będą musieli udowodnić, że cała piętnastka aresztowanych należała do 17 Listopada także jeszcze po 2001 r. Tymczasem wielu z nich deklaruje, że już przed laty zaprzestało działalności terrorystycznej - lub próbowało zaprzestać, lecz uległo groźbom ze strony innych członków grupy.